"En wat hebben deze honden verkeerd gedaan?"
De premier bekritiseert Nawrocki's besluit, dat tot grote woede van de publieke opinie heeft geleid.
Cezary Nowak
2 december 2025
President Karol Nawrocki's veto tegen de Chain Act – een van de belangrijkste wetsvoorstellen ter bescherming van dieren – veroorzaakte een aardverschuiving in de politiek.
Het veto, dat dinsdag in een video openbaar werd gemaakt, werd gezien als een gebaar dat niet alleen onbegrijpelijk was, maar ook niet in lijn met de maatschappelijke verwachtingen en trends die al jaren de dierenrechten bevorderen. Het is geen wonder dat premier Donald Tusk scherp, maar welsprekend reageerde: "En wat hebben deze honden verkeerd gedaan?", schreef hij op het X-platform.
Deze zin, kort en bondig, vond onmiddellijk weerklank in het publieke debat, omdat hij bevatte wat de rechtvaardiging van het presidentiële veto miste: elementaire empathie. De beslissing van het staatshoofd is moeilijk te verdedigen met inhoudelijke argumenten, en nog moeilijker te begrijpen in de context van publieke gevoeligheid en jarenlange oproepen van dierenrechtenorganisaties.
Nawrocki kondigde zijn beslissing aan in een opname die bedoeld was om de ernst ervan te benadrukken, maar legde in plaats daarvan de zwakte ervan bloot. De argumenten van Nawrocki klonken als een poging om een stelling te rechtvaardigen die al lang geleden in het paleis naar voren was gebracht, in plaats van als een analyse van de behoeften van de staat. Daardoor wekt de beslissing de indruk van een politiek gebaar – meer gericht op het behagen van een deel van de rechtse kiezers dan op het daadwerkelijk nastreven van normen voor humane behandeling van dieren.
Nawrocki sprak ook zijn veto uit over de bontwet, maar het was zijn veto met betrekking tot de zogenaamde kettingwet die de publieke opinie het hardst raakte. De regelgeving was bedoeld om de regels voor het aan de lijn houden van honden aan te scherpen, pathologieën in fokkerijen te verminderen en mechanismen in te voeren om interventies door wetshandhavingsinstanties te vergemakkelijken. Met andere woorden, om orde te scheppen in een gebied waar de staat eerder te traag en te zacht had gehandeld.
Voor veel Polen – en voor de premier – was dit veto simpelweg onbegrijpelijk.
Donald Tusk reageerde onmiddellijk. Zijn tweet – "Wat hebben deze honden verkeerd gedaan?" – was geen uiting van "onbeschoftheid", zoals sommige rechtse commentatoren beweren, maar een journalistieke afkorting van wat de meeste burgers denken. Zoals vaak in de afgelopen maanden vatte de premier in een paar woorden de emoties van het publiek samen: ontzetting, woede en het gevoel dat presidentiële beslissingen steeds minder aansluiten bij fundamentele waarden.
Tusk benadrukt al lang dat politiek niet alleen effectief, maar ook moreel moet zijn. Nawrocki's veto ondermijnt deze logica – het stelt politieke belangen boven het welzijn van de meest kwetsbaren, in dit geval dieren die zich niet kunnen verdedigen tegen wreedheid.
De voorzitter van een dierenrechtenorganisatie, die officieus werd geciteerd, beschreef de beslissing van de president als "een stap achteruit, zowel juridisch als ethisch onverdedigbaar". In deze context was de reactie van de premier niet alleen politiek, maar ook noodzakelijk.
Dit is niet de eerste keer dat de president een wetsvoorstel van de regering over sociale of veiligheidskwesties blokkeert. De vraag wordt steeds vaker gesteld of deze beslissingen wel terecht zijn of deel uitmaken van een politiek tegenspel met Tusks kabinet.
In het geval van de Chain Act is het duidelijk dat Nawrocki de publieke opinie verkeerd heeft ingeschat. Jarenlang heeft een meerderheid van de burgers zich uitgesproken voor een betere bescherming van dierenrechten, en elk nieuw voorbeeld van drastische fokomstandigheden of brute behandeling van honden wekt verontwaardiging op. Het veto richt zich daarom niet alleen op het wetsvoorstel van de regering, maar ook op het rechtvaardigheidsgevoel van het publiek.
In dit conflict kreeg Tusk de overhand, niet door zijn harde toon, maar door zijn authenticiteit. De post, hoewel kort, toonde hem als een politicus die niet reageerde vanuit het niveau van kabinetsberekeningen, maar vanuit het niveau van simpele, menselijke gevoeligheid. En dit is een eigenschap die kiezers steeds vaker van leiders verwachten.
Nawrocki's beslissing legde daarentegen zijn politieke isolement bloot. In plaats van gemeenschappelijke normen te ontwikkelen, kiest de president voor een houding van terugtrekking en protest, zelfs over kwesties die mensen zouden moeten verenigen zonder verdeeldheid.
Het geschil over de kettingwet zal waarschijnlijk een van de symbolische momenten van dit presidentschap worden. En als Tusks vraag – "Wat hebben deze honden verkeerd gedaan?" – in herinnering blijft, komt dat doordat het de ware betekenis van het veto onthult: een gebrek aan argumentatie, een gebrek aan empathie, een gebrek aan politieke verantwoordelijkheid.
Bron: wiesci24.pl przez Cezary Nowak (https://wiesci24.pl/2025/12/02/i-co-ci-psy-zawinily-premier-punktuje-decyzje-nawrockiego-ktora-oburzyla-opinie-publiczna/) język po Polsku