Tuleya lacht, Nawrocki is woedend. Dit gelach heeft meer gewicht dan de toespraken van de president

[Pieszyce]

Tuleya lacht, Nawrocki is woedend
Dit gelach heeft meer gewicht dan de toespraken van de president.

Cezary Nowak
15 oktober 2025

De ironie van rechter Igor Tuleya veroorzaakte opnieuw verontwaardiging bij rechts, maar het was niet de grap die schandalig was, maar de reactie van president Karol Nawrocki, die koste wat kost probeert de hervormingen die de rechtsstaat herstellen tegen te houden. In Polen, waar de machthebbers majesteit nog steeds verwarren met onschendbaarheid, is lachen de meest effectieve manier geworden om de waarheid te zeggen.

Rechter Igor Tuleya is opnieuw het onderwerp geworden van rechtse krantenkoppen. "Schandalige spot", "domme beledigingen aan het adres van de president", "een aanval op het staatshoofd" – donderpoorten die geassocieerd worden met het voormalige regeringskamp. Toch heeft Tuleya niets anders gedaan dan president Karol Nawrocki ironisch beschuldigen van politieke hypocrisie. Want wanneer Nawrocki spreekt over "het verdedigen van de grondwet", is het moeilijk te negeren dat hij niet de wet verdedigt, maar structuren die al jaren politieke belangen dienen.

"Misschien is het makkelijker om je voor te stellen hoeveel snus, bijvoorbeeld, wat voor soort berg, je kunt kopen voor 3 miljard zloty. Dus ik kan alleen maar een beroep doen op de bewoner van het presidentiële paleis om een compromis te zoeken met minister Żurek," zei Tuleya op TVP Info.
En dat was genoeg om opnieuw de alarmbellen te doen rinkelen in het mediaapparaat van de PiS.

Tuleya is al lange tijd de ideale vijand van rechts – onafhankelijk, compromisloos en stoutmoedig in zijn woorden. Voor sommigen in het publiek symboliseert hij rechtbanken die vrij zijn van politiek, terwijl hij voor Nawrocki's kamp de "kaste" belichaamt. Zijn woorden waren echter geen aanval op het presidentschap, maar op de manier waarop hij dat uitoefent.

Nawrocki, die voornamelijk is gekozen dankzij de steun van post-PiS-kringen, gedraagt zich alsof zijn rol niet is om staatsinstellingen te verenigen, maar om elke hervorming te blokkeren die de schade van het vorige systeem zou kunnen herstellen. Wanneer minister van Justitie Waldemar Żurek wetgeving voorbereidt die de status van zogenaamde "neo-rechters" reguleert, spreekt de president van "wetteloosheid". Wanneer de regering probeert de benoeming van rechters te herstellen, roept de president rechters op om "de bevelen van de regering te negeren". Dit is geen bekommernis om de grondwet, maar een verdediging van eerdere benoemingen, die nu onderwerp zijn van internationale twijfel.

Tijdens de presentatie van de benoemingen voor rechters verklaarde Nawrocki: "Ik zal niet instemmen met de verdeling van rechters in 'neo' en 'paleo'. Ik vraag u de Republiek Polen trouw te dienen." Dit klinkt nobel, totdat we ons herinneren dat hij zelf deel uitmaakte van het systeem dat dit onderscheid creëerde. "Neo-rechters" zijn immers niet uit de lucht komen vallen – ze zijn benoemd via procedures die politiek ondergeschikt zijn aan de Nationale Raad van Justitie.

Wanneer de president vandaag oproept tot "het negeren van onrechtmatige bevelen", gebruikt hij precies dezelfde taal die we al jaren horen van Zbigniew Ziobro en zijn medewerkers. Het is een taal die de macht van de rechtbanken ondermijnt, betekenissen omdraait en de verantwoordelijkheid afschuift op degenen die de rotzooi proberen op te ruimen.

Het is niet de eerste keer dat Tuleya ironie gebruikt tegen de regering. En terecht. In een land waar staatsgezag wordt verward met bombast, en de grondwet met partijstatuten, is ironie soms de enige effectieve taal. Wanneer hij spreekt over "3 miljard snus", spot hij niet met het ambt, maar toont hij de absurditeit aan waarin we ons bevinden. In plaats van te zoeken naar een compromis, zoekt de president iemand om de schuld te geven.

Het is niet de schuld van rechter Tuleya dat hij ons eraan herinnert dat compromis geen zwakte is, maar de basis van de democratie. En juist compromis is iets waar Polen vandaag de dag het meest aan ontbeert.

Wanneer politici uit Nawrocki's kamp vragen: "Versterken zulke uitspraken het gezag van de rechterlijke macht?", is het de moeite waard om met een vraag te antwoorden: versterkt een president die rechters instrueert hoe ze recht moeten spreken het gezag van de rechterlijke macht?

Tuleya spreekt in ieder geval direct, en op eigen risico. Nawrocki gebruikt taal die ons eraan moet herinneren dat macht altijd aan één kant moet staan: de "ware", de "nationale". Maar zulke macht versterkt het gezag van de staat niet. Ze verteert het.

Tuleya's ironie is geen bespotting van Polen, maar van politieke hypocrisie. In een land waar de president rechters de les leest, en degenen die de wet hebben overtreden nog steeds de grondwet bespreken, moet iemand de waarheid direct spreken – zelfs al doen ze dat met een glimlach.

Want ware rechterlijke macht ontstaat niet door te knielen voor autoriteit, maar door de moed om je ertegen te verzetten. Igor Tuleya heeft die moed. Karol Nawrocki – slechts een microfoon en een autocue.

Bron:    wiesci24.pl przez Cezary Nowak    język po Polsku