Pasen in de gevangenis

[Pieszyce]

Pasen in de gevangenis
Of hoe PiS het verdiende om achter de tralies te zitten

Karolina Gorczycka
20 april 2025

Stel je voor: het is Pasen 2026. Een feestdag als alle andere, alleen hebben we in plaats van witte tafellakens en toespraken over 'traditionele waarden' een metalen tafel, een plastic bord en een 'ei' van een toetsenbord. In cel nummer 3 probeert Jarosław Kaczyński, met een nog somberder gezicht dan normaal, te begrijpen hoe het mogelijk is dat de staat, die acht jaar lang als een amateurmodelbouwer dingen aan het lijmen was, hem nu als een gewone crimineel behandelt. Alhoewel het misschien niet zo "gewoon" is – er gaat immers een zeker aanzien gepaard met "leiderschap".

In de cel ernaast – Mateusz Morawiecki. Een bankier met zeven zorgen, die na jarenlang overheidsgeld te hebben uitgedeeld als kinderen die Halloween-snoep uitdelen, nu afrekent met de "Poolse Deal", vreemde Covid-fondsen en al die creatieve vastgoedtransacties waarvoor een normale accountant allang geboeid zou zijn afgevoerd. En nu zit hij hier – zonder aktetas, zonder spindoctors, met maar één gedachte in zijn hoofd: misschien had hij toch maar door moeten gaan met die obligaties en PowerPoint-presentaties.

En tenslotte – Andrzej Duda. De president is een toevallige notaris van één partij, die alles ondertekent wat hij nodig acht, soms zelfs voordat hij de kans heeft gehad het te lezen. Acht jaar lang speelde hij trots de rol van een pen met een adelaar op het wapen, waarbij hij het Constitutionele Hof, de rechtbanken, de mensen op straat en zichzelf negeerde. Als de Grondwet gevoelens had, dan had men allang een klacht tegen hem ingediend in Straatsburg. En nu? Misschien heeft hij eindelijk tijd om alles te lezen wat hij ondertekend heeft. Zelfs uit verveling.

PiS, de partij die aan de macht kwam onder het motto strijd tegen elites, diefstal en connecties, is synoniem geworden met deze zonden. In plaats van tegen het systeem te vechten, creëerden ze een nieuw systeem – groter, dommer en schaamtelozer. Want het ging hier niet meer om stille partnerschappen en "standpunten voor het eigen volk" - hier kwam de maffia los in het volle daglicht, met persconferenties, vlaggen op de achtergrond en een volkslied op de lippen. Er waren geen banden van het restaurant nodig, ze namen alles zelf op, live, op TVP.

Morawiecki, het gezicht van deze operatie, deed zich voor als een technocraat, maar in de praktijk was hij de koning van de oplichting op steroiden. Het opblazen van het familiefortuin, de vreemde landaankopen, de spotgoedkope huizen – dit alles met de charme van een man die tot op de dag van vandaag denkt dat hij de slimste man in de kamer is. En Kaczynski? Hij heeft dit kaartenhuis gebouwd. Ook voor het geld – want macht is voor hem niet genoeg – maar zijn handtekeningen, zijn beslissingen, zijn ombuigingen van de wet en zijn politisering van alles, van het museum tot de rechters, hebben er vandaag voor gezorgd dat alles instort. Met opzet.

En Duda? Hij was er gewoon. Altijd. Stil, loyaal, gedachteloos. Als hij niet zo snel had getekend, had hij misschien tijd gehad om na te denken. Maar hij dacht niet na. Hij tekende. Lex TVN, rechtbanken, media, KRS – alles. Als een automaat. Het lijkt op een robotnotaris, maar dan met de verkeerde firmware.

Daarom is het tegenwoordig moeilijk om over hen te praten, behalve dan als een criminele organisatie die de trog controleert. Omdat PiS geen politieke partij meer is – het is een levensstijl. Een stijl waarin de staat een geldautomaat is en de verantwoordelijkheid altijd "ergens anders" ligt. De feestdagen zijn er om even stil te staan en na te denken over je leven. Dus misschien brengen ze de volgende Pasen, een tijd waarin de tijd langzamer gaat en het denken sneller komt, door in de gevangenis. Niet met uitzicht op het paleis, maar op de muur.

En misschien zullen ze dan, met het symbolische ei, beseffen dat Polen helemaal niet hun privélandgoed is.

Bron:  wiesci24.pl przez Karolina Gorczycka    język po Polsku