Rusland verhoogt inzet nu VS en Europa aandringen op vrede in Oekraïne: analyse

[Pieszyce]

Rusland verhoogt inzet nu VS en Europa aandringen op vrede in Oekraïne: analyse

1 mei 2025

Moskou verhoogt zijn eisen en verhoogt de inzet nu de Verenigde Staten en Europa aandringen op een einde aan de Russische oorlog in Oekraïne, aldus een Poolse politicoloog. Lees zijn analyse hieronder:

Pixabay LicenseImage by Wilfried Pohnke from Pixabay

Amerikaanse media hebben elementen onthuld van Washingtons vredesplan, dat werd geschetst door een Amerikaanse delegatie – bestaande uit minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio, speciaal diplomatiek gezant Steve Witkoff en Oekraïne-gezant generaal Keith Kellogg – tijdens een bijeenkomst in Parijs op 17 april met functionarissen uit Frankrijk, Groot-Brittannië, Duitsland en Oekraïne.

Kort daarna publiceerde persbureau Reuters een Europees-Oekraïens tegenvoorstel.

Het éénpagina tellende "Trump-plan" stuitte op sterke tegenstand in Oekraïne, wat de wijdverbreide perceptie versterkte dat de VS meer naar het Russische standpunt neigt. De Oekraïense vicepremier Joelia Svyrydenko zei dat haar land "bereid is te onderhandelen, maar zich niet over te geven". Een groot deel van de tegenreactie richtte zich op bepalingen die de jure erkenning van de Russische annexatie van de Krim en een verzaking van de NAVO-aspiraties van Oekraïne suggereerden.

Hoewel Kyiv openstaat voor vredesonderhandelingen, beschouwt het de formele erkenning van de annexatie van de Krim als een gevaarlijk precedent en ziet het de afwezigheid van geloofwaardige veiligheidsgaranties als een aanleiding voor een nieuw conflict binnen enkele jaren.

Oekraïne weigert ook zijn strijdkrachten te verminderen of zich vrijwillig terug te trekken uit delen van de regio's Loehansk, Donetsk, Zaporizja en Charkov die buiten Russische controle vallen.

Ondanks kritiek op het Amerikaanse voorstel beschouwden Kyiv en zijn Europese partners het als een onderhandelbaar kader en presenteerden ze hun eigen tegenvoorstel tijdens een bijeenkomst in Londen op 23 april.

Hoewel een geplande bijeenkomst van ministers van Buitenlandse Zaken werd afgelast – naar verluidt nadat de Oekraïense president Volodymyr Zelensky de Russische annexatie van de Krim had afgewezen – was generaal Kellogg er toch bij.

Het Europees-Oekraïense voorstel behandelde dezelfde kernpunten, maar bevatte belangrijke wijzigingen: het vereiste een volledig staakt-het-vuren als voorwaarde voor de besprekingen, vermeed territoriale concessies (de jure noch de facto), riep op tot robuuste veiligheidsgaranties van de VS en schetste duidelijke mechanismen voor de wederopbouw van Oekraïne na de oorlog.

Deze versie van het plan lijkt Trump echter onaanvaardbaar, grotendeels omdat Moskou het ook onaanvaardbaar acht – wat een akkoord op korte termijn onwaarschijnlijk maakt. De VS lijken zich meer te richten op het bereiken van een snelle deal dan op het handhaven van het internationaal recht of het dwingen van Rusland tot concessies.

Moskou reageerde ook negatief op het plan van Trump. Ondanks Witkoffs uitgebreide gesprekken met de Russische president Vladimir Poetin lijkt het plan niet te zijn gecoördineerd met het Kremlin. Rusland stelt mogelijk opzettelijk hogere eisen, wetende dat Trump onder druk staat om diplomatieke vooruitgang te boeken in de aanloop naar zijn terugkeer.

Het Kremlin lijkt het conflict op zijn beurt prima te kunnen rekken terwijl het probeert de controle over de regio's Koersk en Belgorod terug te winnen van de Oekraïense strijdkrachten.

In een recent interview met Braziliaanse media herhaalde de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov de maximalistische eisen van Rusland, die botsen met zowel het plan van Trump als het Europees-Oekraïense voorstel.

De begrafenis van paus Franciscus in Rome creëerde een korte diplomatieke opening voor een tête-à-tête van 15 minuten tussen Zelensky en Trump in de Sint-Pieter.

Zelensky beschreef de ontmoeting als "symbolisch" en mogelijk "historisch", een sentiment dat Trump herhaalde in een bericht op sociale media, waarin hij twijfels uitte over Poetins oprechtheid en suggereerde dat sancties mogelijk noodzakelijk waren.

Vervolgens temperden uitlatingen van Trump en Rubio echter het optimisme dat de ontmoeting teweegbracht.

Op dit moment lijkt de enige gedeelde zorg tussen Rusland, Oekraïne en Europa de angst te zijn dat de VS zich volledig uit de onderhandelingen terugtrekken.

Recente opmerkingen van Trump en Rubio hebben deze mogelijkheid gesuggereerd, waardoor de druk op alle partijen om concessies te doen toeneemt. Hoewel een dergelijk scenario Rusland het minst zou schaden – vooral als het zou betekenen dat de Amerikaanse hulp aan Oekraïne wordt stopgezet – suggereert Poetins aankondiging van een staakt-het-vuren van 8 tot 10 mei dat Moskou de vredesbesprekingen met Washington gebruikt als hefboom om grotere strategische winst te behalen.

Tadeusz Iwański

De auteur is hoofd van de afdeling Wit-Rusland, Oekraïne en Moldavië van het Centrum voor Oostelijke Studies (OSW) in Warschau.

Bron:  polskieradio.pl    English