Tusk waarschuwt, Nawrocki beledigt

[Pieszyce]

Tusk waarschuwt, Nawrocki beledigt
Wie geeft er nu werkelijk om de bestaansreden van Polen?

Cezary Nowak
9 september 2025

Woorden hebben gewicht. Vooral in de internationale politiek, waar elke zin, elke mening brede weerklank kan vinden, bondgenootschappen kan versterken of vertrouwen kan ondermijnen.

Daarom is het zo opvallend wanneer een toppoliticus ze op een oppervlakkige, ondoordachte manier gebruikt, en bovenal in strijd met de bestaansreden van Polen. De recente verklaring van Karol Nawrocki, waarin hij stelde dat Donald Tusk "de Amerikaanse natie heeft beledigd", is een voorbeeld van precies zulke onverantwoordelijkheid.

Laten we de context nog eens bekijken. In 2023, tijdens de verkiezingscampagne, waarschuwde Donald Tusk voor de Russische invloed op de Amerikaanse politiek. Hij suggereerde expliciet dat Donald Trump mogelijk handelde in opdracht van het Kremlin. Het was een sterke stelling, maar wel een die volledig past binnen het kader van het democratische debat, gebaseerd op feiten, inlichtingenrapporten en de ervaringen van westerse bondgenoten. Tusk sprak niet als een anti-Amerikaanse politicus, maar als een Europese leider die weet dat de veiligheid van Polen en de hele regio afhangt van het verzet van het Westen tegen Russische inmenging.

Karol Nawrocki besloot echter de betekenis van deze woorden om te draaien. In Helsinki, naast de president van Finland, merkte hij op: "Premier Donald Tusk had niet op deze manier over de president van de Verenigde Staten mogen spreken. Hij beledigde het Amerikaanse volk, want zo zien Amerikanen hun president. Dit soort dingen mag niet gebeuren."

Kan kritiek op een politicus – zelfs een zo belangrijke als de president van de VS – echt worden beschouwd als een belediging van het hele volk? Deze redenering doet denken aan de retoriek van autoritaire regimes, waar de macht wordt gelijkgesteld aan de staat en verzet tegen de leider wordt beschouwd als verraad. De Amerikaanse democratie is juist gebaseerd op het tegenovergestelde: vrijheid van meningsuiting, pluralisme en het recht om kritiek te leveren op de regering. Als Tusk inderdaad "het Amerikaanse volk had beledigd", zouden de Amerikanen zelf als eersten verontwaardigd moeten zijn. Maar nee, het was Nawrocki die verontwaardigd was.

Nawrocki voegde hieraan toe: "Ik beschouw dit als onvoorzichtig gedrag van een Poolse politicus, dat schadelijk is voor Polen." Maar zijn het juist zulke uitspraken, vol moraliserende toon, die Polen het meest schaden? In tijden van een wrede oorlog in Oekraïne hebben we leiders nodig die met één stem kunnen spreken met onze partners in de NAVO en de Europese Unie. Donald Tusk zet zich sinds het begin van zijn carrière in voor trans-Atlantische samenwerking. Hij benadrukte de noodzaak van sancties tegen Rusland en begreep het gevaar van het flirten van sommige westerse politici met het Kremlin. Nawrocki probeert van dit serieuze debat echter een persoonlijke berisping te maken.

Men zou de indruk kunnen krijgen dat Nawrocki op korte termijn politiek scoort – hij probeert in de smaak te vallen bij degenen die nog steeds geloven dat politiek een wereld is van eenvoudige schema's: "wij goed, zij slecht". Verantwoordelijkheid voor het land vereist echter meer dan het herhalen van clichés over "het beledigen van het volk". Het vereist het vermogen om te herkennen wanneer kritiek een onderdeel is van de verdediging van gemeenschappelijke waarden en wanneer het gewoon een belediging is.

Donald Tusk begrijpt heel goed dat de toekomst van Europa en de democratische wereld afhangt van hoe duidelijk we de bedreigingen benoemen. Als de Russische diensten zich mengen in de politiek van het Westen, moet dat luid en duidelijk worden gezegd – zelfs als het om een zo machtig figuur als Donald Trump gaat. Zwijgen over deze kwestie zou geen teken van voorzichtigheid zijn, maar van lafheid.

Nawrocki verklaart dat hij "alles zal doen om onze goede betrekkingen" met de VS te behouden. Het probleem is dat betrekkingen niet worden opgebouwd door de eigen premier in het openbaar de les te lezen. Betrekkingen worden opgebouwd door consequent te handelen in het belang van de veiligheid van het bondgenootschap. En dat belang is duidelijk: eenheid van het Westen tegenover het agressieve Rusland.

Moeten de Polen echt geloven dat Donald Tusk – een politicus die jarenlang in Brussel heeft gewerkt als voorzitter van de Europese Raad en die de achtergronden van de Europees-Amerikaanse samenwerking beter kent dan wie ook in Polen – de betrekkingen met de VS zou willen schaden? Dat is absurd. Ondertussen geeft Nawrocki er de voorkeur aan om zijn eigen premier in het bijzijn van buitenlandse media te berispen, in plaats van de positie van Polen te versterken. Dat is geen serieuze politiek, dat is een show voor zijn eigen achterban.

Het is daarom de moeite waard om ons af te vragen: wie beledigt Polen nu echt? Is het degene die waarschuwt voor Russische invloed, of degene die, uit naam van politieke kortetermijnberekeningen, zijn eigen ambities boven de Poolse nationale belangen stelt?

De geschiedenis zal uitwijzen wie gelijk had. Maar het is nu al duidelijk dat Donald Tusk de taal van verantwoordelijkheid spreekt, terwijl Karol Nawrocki de taal van onnodige belediging spreekt.

Bron:    wiesci24.pl przez  Cezary Nowak     język po Polsku