Pact en paranoia: hoe PiS een nieuw front creëert in de oorlog tegen Brussel

[Pieszyce]

Pact en paranoia: hoe PiS een nieuw front creëert in de oorlog tegen Brussel

Cezary Nowak
12 oktober 2025

Wanneer premier Tusk verzekert dat Polen niet gedwongen migranten zal moeten verhuizen, reageert PiS hysterisch. Mariusz Błaszczak dreigt met "fraude" en roept op tot een referendum, hoewel hij zelf onlangs medeverantwoordelijk was voor het beleid dat een recordaantal buitenlanders naar het land bracht.

Toen Donald Tusk op Platform X schreef: "Er zal geen verhuizing van migranten naar Polen plaatsvinden en dat zal ook nooit gebeuren! Klaar!", was zijn boodschap duidelijk: de kwestie rond het migratiepact was tot tevredenheid van de regering opgelost. De premier herinnerde eraan dat Polen "de grens met Belarus had gesloten" en "de visum- en asielregels had aangescherpt", waardoor het een "voorbeeld voor anderen" was geworden. Maar voor PiS is dit geen reden tot opluchting - het is een reden tot aanval.

Voormalig minister van Defensie Mariusz Błaszczak beschuldigde Tusk in een zondagse post van manipulatie. "Als de mediaberichten over de tijdelijke uitsluiting van Polen van het migratiepact worden bevestigd, is dat de schuld van president Karol Nawrocki, niet van Donald Tusk", schreef hij. Hij voegde eraan toe dat de vrijstelling "slechts één jaar geldig zou zijn", omdat Tusk, zoals hij beweert, "instemde met het migratiepact in zijn huidige vorm". Dit is een klassieke PiS-tactiek: zelfs als de regering succes boekt in Brussel, moet ze als een mislukking worden beschouwd.

Błaszczak, al jaren een trouwe aanhanger van Kaczyński, staat bekend om zijn simpele repertoire: angst – de schuldigen – wij, de verdedigers. Tijdens de verkiezingscampagnes waarschuwde hij tegen "migranten die de banen van Polen zullen inpikken" en tegen "Duitse dictaten vanuit Brussel". Vandaag probeert hij diezelfde angst weer aan te wakkeren, ook al is de realiteit veranderd.

Polen, zo herinnert de Europese Commissie ons eraan, heeft al meer dan een miljoen oorlogsvluchtelingen uit Oekraïne opgenomen. In tegenstelling tot wat PiS beweert, zet de regering van Tusk de deur niet open voor "illegale migratie" – integendeel, ze versterkt de grensbewaking en voert harde onderhandelingen. Maar voor de voormalige minister zijn het niet de feiten die tellen, maar de emoties. "We moeten niet vergeten dat zo'n vrijstelling slechts één jaar geldig zou zijn", waarschuwt Błaszczak. Het woord "we moeten" klinkt als een oproep tot actie. Want PiS kan niet functioneren zonder dreigingen.

In plaats van te erkennen dat Polen concrete garanties in Brussel heeft gekregen, stelt PiS voor... een referendum tegen het migratiepact. Błaszczak legt uit dat alleen een "eenzijdige beëindiging van het pact" Polen kan beschermen tegen de toestroom van buitenlanders.
Dit is absurd – geen enkele EU-lidstaat kan eenzijdig regelgeving beëindigen die directe rechtsgevolgen heeft. Dit is geen besluit over lokale belastingen, maar een gemeenschappelijk EU-beleid. Maar PiS weet dat het hier niet om de wet gaat. Het gaat om emoties.

Zo'n referendum zou niets meer zijn dan een poging om terug te keren naar de tijd dat PiS regeerde uit angst voor buitenstaanders. Toch was het onder hun bewind – zoals blijkt uit rapporten van de Rekenkamer (NIK) – dat tienduizenden arbeiders uit Azië en het Midden-Oosten naar Polen werden gehaald, vaak zonder de veiligheidsprocedures te omzeilen.

Błaszczak beschuldigt Tusk van "inactiviteit in Brussel". Ondertussen was het de huidige premier, in overleg met Ursula von der Leyen, die bemiddelde bij de overeenkomst dat Polen niet onderworpen zou worden aan verplichte delokalisatie. Nawrocki schreef zelf in een brief aan de voorzitter van de Europese Commissie dat "Polen niet zal instemmen met maatregelen van Europese instellingen die gericht zijn op de delokalisatie van illegale migranten in Polen." Een eenduidiger standpunt is moeilijk voor te stellen.

Maar logica is nooit gewaardeerd binnen de Wet en Rechtvaardigheid partij (PiS). Als Tusk iets voor elkaar krijgt, was hij het zeker niet zelf. Als Brussel toegeeft aan Polen, komt dat alleen maar doordat het "geïntimideerd" werd. En als Polen succesvol is, moet er een schuldige worden aangewezen.

Het migratiepact, dat in 2026 van kracht wordt, zal een test zijn voor de Europese solidariteit, geen "aanval op de soevereiniteit". Voor PiS is dit echter het laatste onderwerp dat nog kan oplaaien. Błaszczak spreekt over "het verbergen van de omvang van de verwachte last", alsof Brussel in het geheim samenzweert met Polen. De waarheid is echter simpel: Polen zal niet gedwongen worden migranten te accepteren. Donald Tusk vatte het kernachtig samen: "Wij doen het wel, wij praten niet." En misschien is dat precies wat Błaszczak en zijn partij het meest pijn doet. Want acht jaar lang deed PiS precies het tegenovergestelde: we praatten wel, wij deden niets.

In een politiek die gebaseerd is op angst, is het ergste wat kan gebeuren wanneer mensen stoppen met bang zijn. En de Polen kijken steeds vaker naar Błaszczak en zijn collega's, niet met angst, maar met medelijden.

Bron:   wiesci24.pl przez  Cezary Nowak     język po Polsku