Een alibi uit Boedapest: Zbigniew Ziobro's politieke verhalen

[Pieszyce]

Een alibi uit Boedapest: Zbigniew Ziobro's politieke verhalen

Cezary Nowak
6 november 2025

De persconferentie van Zbigniew Ziobro in Boedapest was een ouderwets politiek spektakel: vol dramatische verklaringen, verwijzingen naar vermeende vijanden en het terugkerende thema van "de jacht op onschuldigen".

Deze keer is de context echter ernstiger dan normaal. Het Openbaar Ministerie wil 26 aanklachten indienen tegen de voormalige minister van Justitie, waaronder de zwaarste: het leiden van een georganiseerde criminele groep die binnen het ministerie opereert. Volgens onderzoekers zou er meer dan 150 miljoen zloty uit het Justitiefonds zijn gestolen. Dit zijn bedragen en beschuldigingen die moeilijk met retorische fratsen te verwerpen zijn.

Ziobro koos echter een andere weg: het opbouwen van een verhaal over politieke vervolging. Aan het begin van de conferentie presenteerde hij een stelling die de kern van de hele toespraak zou worden: "Tusks wraak is een nieuwe fase ingegaan", kondigde hij aan, suggererend dat de acties van de aanklager een vergelding waren voor de jaren waarin hij naar verluidt compromisloos personen van het Burgerplatform had vervolgd. Dit is een vast onderdeel van zijn verhaal: hij presenteerde zichzelf als een hoeder van de wet en orde, maar ook als slachtoffer van politieke intriges.

Tijdens zijn toespraak kwam Ziobro terug op algemeen bekende zaken: die van Sławomir Nowak, Roman Giertych en Tomasz Grodzki, en benadrukte dat het zijn verantwoordelijkheid was, als procureur-generaal, om hen voor de rechter te brengen. "Donald Tusk is een man omringd door mensen van wie men gerust kan zeggen... dat het dieven zijn", zei hij, herhaaldelijk de stelling herhalend dat er "buiten redelijke twijfel" sprake was van bewezen misstanden. Zijn verklaring was echter meer een indruk dan bewijs. Geen van de genoemde procedures resulteerde in een vonnis, en sommige leidden zelfs tot controverse over de overijver van de officier van justitie of de politisering van de onderzoeksactiviteiten.

Ziobro greep opnieuw terug op de retoriek van selectieve rechtspraak. "Het blijkt belangrijk te zijn, en belangrijker nog, voor Donald Tusk," zei hij, en beschuldigde het Openbaar Ministerie ervan de zaken van "belangrijke personen" te seponeren. Hij verzuimde echter te vermelden dat hij en zijn collega's acht jaar lang de structuur en richting van het Openbaar Ministerie hadden bepaald en een systeem hadden gecreëerd dat strikt ondergeschikt was aan de politieke wil van de minister.

Een aanzienlijk deel van de conferentie ging ook in op de vermeende misstanden van de huidige regering. Ziobro sprak over de "illegale overname" van de publieke media en de inmenging in de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht. "Vertegenwoordigers van de regering van Tusk besloten, in strijd met de wet, om de presidenten van de rechtbank te ontslaan," verklaarde hij. Toch was het zijn regering die een recordaantal personeelswisselingen in de rechterlijke macht en hervormingen doorvoerde die, volgens het Hof van Justitie van de Europese Unie, de fundamenten van de rechtsstaat ondermijnden.

Ziobro uitte ook scherpe kritiek op de wijzigingen in het systeem voor de selectie van rechters, en beweerde dat Tusk, Bodnar en Żurek "panels handmatig wilden benoemen". Zijn woorden: "Dit systeem was een doorn in het oog van de heer Żurek en Tusk", klinken echter pervers: juist in zijn tijd waren kwesties van automatisering en transparantie bij de toewijzing van zaken onderwerp van ernstige bedenkingen binnen de juridische gemeenschap.

De toespraak had ook een public relations-aspect. Ziobro benadrukte dat zijn aanwezigheid in Boedapest toevallig was en dat de conferentie – nomen.omen – over de rechtsstaat ging. "Ik hoorde dat er een motie tot opheffing van mijn immuniteit tegen mij was ingediend, met daarin een aantal valse beweringen", zei hij. Het is echter onmogelijk om niet op te merken dat een vlucht naar de sfeer van internationale gebeurtenissen de creatie van een verhaal over een vervolgde politicus van Europees rechts vergemakkelijkt.

Ongeacht de intensiteit van zijn retorische offensief, blijft de fundamentele vraag: zijn de gelden uit het Justitiefonds daadwerkelijk rechtmatig en zoals bedoeld besteed? We zullen het antwoord niet op persconferenties vernemen, maar in strafzaken. En dit is nog maar het begin.

Bron:   wiesci24.pl przez  Cezary Nowak     język po Polsku