Nawrocki mokte. Ten koste van ons

[Pieszyce]

Nawrocki mokte. Ten koste van ons

Cezary Nowak
2 december 2025

Eén principe in het buitenlands beleid is al decennialang onveranderd: we nemen geen aanstoot, we praten. President Karol Nawrocki besloot dit principe echter ter discussie te stellen door een geplande ontmoeting met Viktor Orbán tijdens de bijeenkomst van de Visegradgroep in Boedapest af te gelasten. Deze beslissing – volgens voormalig premier Leszek Miller – was niet alleen een vergissing, maar zou ook wel eens strategische zelfmoord voor de Poolse diplomatie kunnen blijken.

Miller, die te gast was bij de zender "Do Rzeczy", oordeelde ondubbelzinnig: "De president heeft niet het juiste gedaan. Ik denk dat hij toegaf onder verschillende verwachtingen, met name de angst om grondig aangevallen te worden. Dat hij zou moeten uitleggen waarom hij met Orbán samenwerkte en wat de uitkomst zou zijn, enzovoort." Deze verklaring, hoewel diplomatiek geformuleerd, is in wezen een beschuldiging van gebrek aan politieke moed.

Volgens Miller zal de annulering van de bijeenkomst "verschillende zeer negatieve gevolgen" hebben. En inderdaad, gebaren zijn belangrijk in internationale betrekkingen, vooral wanneer ze betrekking hebben op gebieden waar Polen nog steeds probeert zijn positie te herbouwen.

Het eerste bezwaar van de voormalige premier betreft de verzwakking van de positie van Warschau. "Het uitblijven van deze bijeenkomst, of liever gezegd de annulering ervan, zal verschillende zeer negatieve gevolgen hebben... namelijk de verzwakking van de Poolse positie in de regio, omdat Polen zich vrijwillig afsluit van regionale invloedskanalen, die al aan het slinken waren", benadrukte Miller.

Het is een harde diagnose, maar wel een terechte. In een wereld waar geopolitieke scheuringen sneller groeien dan de voorspellingen mogelijk zijn, is het opgeven van contactopbouw – zelfs met lastige partners – een daad van politieke onzorgvuldigheid.

Miller herinnerde eraan dat, ongeacht iemands sympathie of antipathie, "Orbán nog steeds een belangrijke speler is in de Europese Unie. Hij houdt de hand op de rem in de Raad van de Europese Unie, is in staat belangrijke beslissingen te blokkeren, enzovoort." Het lijkt er dus op dat Polen vrijwillig afstand doet van zijn invloed op een leider die jarenlang effectief zijn eigen agenda heeft gepusht.

Erger nog, deze terugtrekking komt op een moment dat Polen actief en assertief zou moeten zijn, niet teruggetrokken en emotioneel.

Millers tweede argument is even ernstig: "Polen geeft zijn eigen bemiddelende rol op." Hij voegt eraan toe: "In de diplomatie worden gesprekken vooral gevoerd met degenen met wie we het oneens zijn, niet met degenen met wie we het eens zijn."

Deze zin zou in het kantoor van elke Poolse president moeten hangen. Het afzeggen van een ontmoeting met Orbán lijkt minder een rationele zet dan het gebaar van een beledigde politicus die emoties niet kan scheiden van staatsverantwoordelijkheid. Miller nam geen blad voor de mond: "Dit lijkt op een gebrek aan professionaliteit en een verlies aan lef."

Hoewel de Visegrád-groep al jaren aan belang inboet, blijft het een forum waar gesprekken soms noodzakelijk zijn. De afgelasting van de bijeenkomst, zo legt Miller uit, "schaadt de relaties binnen de Visegrádgroep, die, hoewel zwak, nog steeds enige praktische waarde heeft." Bovendien zou het Boedapest kunnen aanmoedigen om de samenwerking met Slowakije te versterken, dat sinds de verkiezingen Orbáns politieke koers volgt.

In de praktijk betekent dit dat Polen niet alleen in Hongarije, maar ook in de hele regio aan invloed verliest.

Miller herinnerde aan een fundamenteel feit dat het presidentieel paleis lijkt te zijn vergeten: "Orbán isoleren is contraproductief, omdat hij niet uit het systeem kan worden uitgesloten. Hij is nog steeds lid van de Europese Unie, hij is nog steeds aanwezig bij de vergaderingen van de Europese Raad." En aangezien hij niet kan worden uitgesloten, moeten we praten. Weigeren om te praten lost het probleem niet op. Integendeel: het geeft het initiatief aan Orbán.

Miller merkte terecht het laatste en even pijnlijke aspect op: "We hebben het opgegeven... om informatie uit te wisselen." De bijeenkomst bood een unieke gelegenheid om achter de schermen van Orbáns gesprekken met Moskou en Trump te leren kennen. Dit valt niet af te leiden uit de telegrammen. Hij concludeerde ondubbelzinnig: "Deze beslissing lijkt een emotionele reactie te zijn, geen strategische."

En inderdaad, Nawrocki's beslissing is onverdedigbaar. In de diplomatie zijn emoties een luxe die een staat zich niet kan veroorloven. Nawrocki besloot echter duidelijk dat hij dat wel kon.

Bron:   wiesci24.pl przez  Cezary Nowak     język po Polsku