Tusk zet druk op de directeur van de Nationale Bank van Polen

[Pieszyce]

Tusk zet druk op de directeur van de Nationale Bank van Polen.
"Het is hoog tijd om de rente te verlagen"

Cezary Nowak
30 april 2025

Premier Donald Tusk deed een beroep op de president van de Poolse Nationale Bank, Adam Glapiński, om de rente te verlagen. Hij wees daarbij op positieve signalen in de strijd tegen inflatie.

Op woensdag 30 april 2025 publiceerde de regeringsleider een bericht op sociale media waarin hij benadrukte dat de inflatie in april lager uitviel dan experts hadden voorspeld. "Inflatie in april aanzienlijk lager dan door experts voorspeld! De strijd tegen de hoge prijzen van het PiS-tijdperk werpt vruchten af. Het is de hoogste tijd, meneer Glapiński, om de rente te verlagen. Mensen en bedrijven wachten af!" – schreef Tusk.

De inflatie daalt: tijd om de rente te verlagen?

Volgens een voorlopige schatting van het Centraal Bureau voor de Statistiek (GUS) bedroeg de inflatie in april 2025 4,2% op jaarbasis, wat lager is dan de 4,9% die in maart werd gemeten. Analisten hadden gerekend op een prijsstijging van 4,3%, de cijfers bleken dus beter dan voorspeld. Op maandbasis stegen de prijzen met 0,4%. Premier Tusk zag deze resultaten als bewijs van de effectiviteit van het overheidsoptreden in de strijd tegen de hoge prijzen, wat hij toeschrijft aan de vorige regeringspartij, Recht en Rechtvaardigheid.

Tusk betoogt dat een lagere inflatie ruimte creëert voor een versoepeling van het monetaire beleid, wat verlichting kan bieden aan Poolse leners en bedrijven. Door de rente te verlagen, worden de leenkosten lager, wat in de huidige economische situatie investeringen en consumptie kan stimuleren. "Mensen en bedrijven wachten", benadrukte de premier, wijzend op de verwachtingen van de samenleving en het bedrijfsleven.

Een daling in mei wordt steeds waarschijnlijker

De oproep van de premier sluit aan bij de voorspellingen van economen, die steeds nadrukkelijker wijzen op een mogelijke verlaging van de rente tijdens de volgende vergadering van de Monetaire Beleidsraad (MPC), die gepland staat voor 6 en 7 mei. Deskundigen van ING Bank Śląski, Rafał Benecki en Michał Rubaszek, oordeelden dat inflatiegegevens een "belangrijk argument" vormen in de discussie over renteverlagingen. Ze voorspellen een renteverlaging van 50 basispunten in mei en in totaal 125 basispunten voor het hele jaar. Analisten van Pekao geven op hun beurt aan dat zwakke gegevens uit de reële economie – waaronder de industrie, de detailhandel en de bouw – het scenario van een renteverlaging met 50 basispunten al in mei ondersteunen.

Adam Glapiński zelf is de laatste weken wat milder gestemd. Hij waarschuwde er in maart al voor dat de inflatie in 2025 hoger zou kunnen uitvallen dan in 2024 en dat renteverlagingen niet in het verschiet lagen. Op 25 april gaf hij echter in een toespraak op de website van de NBP Financial Observer aan dat de vooruitzichten dat de inflatie terugkeert naar de doelstelling (2,5% ± 1%) optimistischer waren, hetgeen ruimte zou kunnen bieden voor renteverlagingen in de nabije toekomst. Gecombineerd met de laatste inflatiecijfers wordt Glapiński's toon door deskundigen omschreven als 'duifachtig', wat duidt op een grotere openheid ten aanzien van versoepeling van het monetaire beleid.

Controverse over het NBP-beleid

De relatie tussen Donald Tusk en Adam Glapiński is al lang gespannen. Tusk beschuldigde de leider van de NBP er in het verleden al van dat hij niet onafhankelijk zou zijn en dat hij onder andere de PiS zou steunen. door de rente te verlagen vóór de verkiezingen van 2023, wat de regeringspartij zou moeten helpen. In december 2023 dreigde Tusk Glapiński zelfs voor de Staatsrechtbank te dagen, wat leidde tot scherpe reacties van de NBP en de Europese Centrale Bank. Zij waarschuwden dat een dergelijke stap de onafhankelijkheid van de centrale bank in gevaar zou kunnen brengen.

De huidige oproep van de premier roept ook enige controverse op. Sommige commentatoren wijzen erop dat de publieke druk op de NBP gezien kan worden als een poging om de onafhankelijkheid van de centrale bank te beïnvloeden, wat in strijd is met grondwettelijke beginselen. Aan de andere kant beweren de aanhangers van Tusk dat de overheid het recht heeft om zich hierover uit te spreken, nu de economische cijfers verbeteren en er maatschappelijke druk is om de kredietkosten te verlagen.

Wat nu?

Alle ogen zijn nu gericht op de MPC-vergadering in mei. Mocht de Raad besluiten de rente te verlagen, dan is dit het eerste besluit van dien aard sinds oktober 2023, toen de referentierente met 25 basispunten werd verlaagd naar het huidige niveau van 5,75%. Verdere beslissingen zijn afhankelijk van nadere economische gegevens, waaronder de inflatiedynamiek, de loongroei en de situatie in de energiesector en op de wereldmarkten.

Premier Tusk maakte duidelijk dat hij van de NBP maatregelen verwacht om Polen en bedrijven in deze moeilijke periode te ondersteunen. Zullen Adam Glapiński en de Raad voor het Monetair Beleid op deze oproep reageren?

Bron:  wiesci24.pl przez Cezary Nowak    język po Polsku