In Polen geen kerstdis zonder karper, vers uit de badkuip

[Pieszyce]

in 2012 schreef . . . . . . .
Started by nemo.omen*
Post by nemo.omen*
on: 24. Dec 2012 at 12:28

Uit de Gelderlander van 24 december 2012.


In Polen geen kerstdis zonder karper, vers uit de badkuip

door onze correspondent 

Michiel van Blommestein LODZ – Deze kerstavond worden in Polen naar schatting 7 tot 7,5 mil¬joen karpers verorberd. In de su¬permarkten en de kweekvijvers staan klanten in de rij om een mooi exemplaar mee naar huis te nemen voor het traditionele kerst¬maal. Levend, want dan blijft hij het langst vers. Die gewoonte stuit op weerstand van dierenactivisten. Wie in de Poolse supermarkten komt, kan niet om de aquaria heen waar de grote vissen in ge¬houden worden. Klanten wijzen aan welke ze mee willen nemen voor het kerstavondmaal, in Polen wigilia genoemd. De vraag van de verkoper of de vis ter plekke moet worden gedood wordt nog regel¬matig met 'nee' beantwoord. Ge¬wikkeld in een plastic zak wordt de karper mee naar huis geno¬men, alwaar hij twee tot drie da-gen in de badkuip verblijft. Wan¬neer moet worden gekookt, krijgt de vis een klap op zijn kop met een hamer.

Het is een gewoonte die vooral in dorpen en bij ouderen nog steeds in zwang is, tot ongenoegen van Ja¬cek Bozek, voorzitter van milieuor¬ganisatie Klub Gaja. ,,Dit heeft niets meer met traditie te maken.

Het is een onnodige en vreselijke gewoonte die is overgebleven uit de communistische tijd. Toen kon je geen karper kopen, maar kregen werknemers ze mee van de baas.

Een koelkast hadden de meeste mensen niet, dus dan maar in de badkuip." Sinds enkele weken tracht Klub Gaja met spotjes op tv en advertenties in dag- en weekbla¬den het dier in de winkel te laten slachten. Het veelgehoorde argu¬ment dat de vis levend het langst vers blijft, wuift Bozek weg. ,,Men¬sen kopen andere dieren ook niet levend, waarom dan die arme kar¬per?" Dat karper het hoofdgerecht vormt, komt niet door de geweldi¬ge smaak. Veel Polen geven privé ruimhartig toe dat karper hele¬maal niet zo lekker is.

,,Persoonlijk vind ik de haring lek¬kerder", zegt cultuurwetenschap¬per Roch Sulima van de Universi-teit vanWarschau. ,,Maar ik kan me een kerstmaal zonder karper niet voorstellen." Het opdienen van karper is volgens Sulima een traditie die stamt uit de dertiende eeuw. ,,Het was toen een vis die werd gegeten door de adel, die het zich kon veroorloven deze zelf te kweken." Omdat met kerstavond vlees eten een katholiek taboe is, eten de Polen vis. ,,Het gewone volk koos voor de goedkopere ha¬ring. Tegenwoordig worden beide vissen opgediend." De karper maakt deel uit van een uitgebreide kerstmaaltijd vol katholieke ritue¬len, waaronder hooi onder het ta¬fellaken, een extra plek voor de on¬verwachte gast en het met elkaar delen van hosties.

Met zijn opvatting dat het zelf do¬den van de karper een overblijfsel uit communistische tijden is, zit Bozek er volgens Sulima naast.

,,Ook dat is al heel oud. Het doden van de karper was in de middel¬eeuwen het domein van de man des huizes die daarmee zijn rol be¬vestigde. De rol van de vrouw was om hem vervolgens te bereiden."

Powered by TECNAVIA  Copyright (c)2012 De Gelderlander 24/12/2012 


Nemo.omen voegt hier nog aan toe, dat de badkuip weer vrij is. De karper is klaar om gebakken,gestoomd gegrild etc te worden.
Desondanks zal ik geen karper eten, verschrikkelijke vis om te eten.

MAAR IK GA ZO DADELIJK WEL LEKKER IN BAD

[Pieszyce]

De vraag is, HOE is het NU, nog steeds Karpermartelingen?

Of heeft men e.e.a. geleerd en haalt men een reeds gedode vis?