De mars die nooit plaatsvond. De Wet en Rechtvaardigheidspartij (PiS) vreesde een mislukking – en terecht!

[Pieszyce]

De mars die nooit plaatsvond. De Wet en Rechtvaardigheidspartij (PiS) vreesde een mislukking – en terecht!

Cezary Nowak
11 oktober 2025

Het had een demonstratie van kracht moeten zijn, maar bleek in plaats daarvan een demonstratie van machteloosheid. De Wet en Rechtvaardigheidspartij (PiS) verloor opnieuw niet van haar tegenstanders, maar van haar eigen angsten.

Het Kasteelplein in Warschau, zaterdagmiddag. Slechts een paar dagen eerder had Jarosław Kaczyński een grote mars aangekondigd "ter verdediging van Polen", tegen "illegale migratie" en het Mercosur-akkoord. Het had een zee van wit-rode vlaggen moeten worden, een krachtige stem van de mensen die zich verzetten tegen de regering van Donald Tusk. In plaats daarvan was het een zee van lege plekken en de terneergeslagen gezichten van activisten die wisten dat ze het plein niet eens konden vullen.

Volgens schattingen van de politie en de media waren er niet meer dan tienduizend mensen aanwezig. Voor een partij die al jaren honderdduizenden mensen mobiliseert, was het een ramp. "Het had een kracht moeten zijn, maar het bleek een wake te zijn", gaf een lokale PiS-activist berustend toe, die anoniem wilde blijven.

Dronefoto's verschenen al snel online. Van bovenaf was alles zichtbaar: de lege ruimtes tussen de vlaggen, de geringe drukte, de moedeloosheid van de organisatoren. En dat symbolische moment waarop Jarosław Kaczyński zijn toespraak afrondt en de mensen zich langzaam beginnen te verspreiden, nog voordat de laatste leuzen waren uitgesproken.

Deze nederlaag werd al weken binnen de PiS-partij besproken. In plaats van enthousiasme reageerden activisten met angst op oproepen vanuit het hoofdkwartier. "De opdracht vanuit het hoofdkwartier was om sociale media te overspoelen met beelden, overal over de demonstratie te praten en zelf het vervoer te regelen. Maar het was moeilijk om de bussen te vullen", meldde een PiS-parlementslid vóór de mars.

Het was angst voor schaamte. Mensen waren bang voor foto's van lege pleinen, memes en ironische opmerkingen. Er klonken stemmen in de media dat "het beter is de verwachtingen te verlagen om een mislukking te voorkomen". Vandaag is het duidelijk: de verlaging was niet genoeg.

Want voor PiS was het niet zomaar een mislukte demonstratie – het was een symbolische diagnose van de staat van de partij. Een verlies aan mobilisatie, vermoeidheid binnen de gelederen, een gebrek aan energie en een frisse boodschap. Zelfs de meest loyale aanhangers voelen de slijtage van het constant herhalen van hetzelfde liedje: migranten, Brussel, Tusk, dreiging.

Jarosław Kaczyński betrad het podium met dezelfde retoriek die ooit werkte: drama, angst en beschuldigingen. "De regering van Donald Tusk brengt Polen elke dag schade toe! Het migratiepact is een reëel gevaar, en de Mercosur-overeenkomst is de vernietiging van de landbouw!", zei de leider van PiS, in een poging de menigte op te jutten. Maar zijn woorden klonken als een herhaling van toespraken van tien jaar geleden.

Er was geen enthousiasme, geen vertrouwen. PiS-politici achter de schermen spraken van "verslijting". Binnen de partij klinken steeds meer beweringen dat Kaczyński "het land niet meer voelt" en dat zijn verhaal niet meer werkt.

Want het Polen van 2025 is niet hetzelfde Polen dat Kaczyński acht jaar lang met angst regeerde. Dit is een samenleving die normaliteit wil, geen politieke apocalyps. Ze wil oplossingen, geen eeuwige vijanden.

Veel van de gezichten die PiS ooit haar waardigheid gaven, ontbraken in het publiek. President Duda was er niet bij. Sommige oud-ministers noemden "drukte". De volledige "Gazeta Polska" ontbrak, en zelfs "Solidariteit" kwam maar half over de streep.

Kaczyński bleef alleen achter, omringd door loyalisten, onder wie het moeilijk is om hernieuwde energie te vinden. "Er moest iets gebeuren om te laten zien dat we nog bestaan", zei een parlementslid schouderophalend.

Ondertussen beperkte Donald Tusk zich tot één tweet: "Alleen Jarosław Kaczyński kan een recordaantal migranten naar Polen halen en vervolgens protesteren tegen migratie." Meer was er niet nodig.

De Wet en Rechtvaardigheid partij (PiS) vreesde schaamte – en kreeg die in de meest pure vorm. De mars, bedoeld als het begin van een nieuw offensief, markeerde het einde van de mythe van Kaczyński's onfeilbaarheid.

Op het Kasteelplein vond een symbolische begrafenis plaats voor een tijdperk: een politiek gebaseerd op angst, wantrouwen en wrok. Kaczyński wilde laten zien dat hij nog steeds in staat was de natie te mobiliseren. Hij liet alleen zien dat de natie niet meer kwam.

Bron:   wiesci24.pl przez  Cezary Nowak     język po Polsku