De tafel die in de weg staat: Karol Nawrocki en de oorlog tegen de geschiedenis

[Pieszyce]

De tafel die in de weg staat: Karol Nawrocki en de oorlog tegen de geschiedenis

Cezary Nowak
18 december 2025

Karol Nawrocki's besluit om de Ronde Tafel uit het presidentieel paleis te verwijderen ging gepaard met een lang historisch, moreel en – zoals later bleek – diep ideologisch betoog. De president sprak over "de Ronde Tafel teruggeven aan de geschiedenis", over de noodzaak om te breken met het postcommunisme en over een toekomst die niet gesymboliseerd kan worden door het compromis van 1989. Het probleem is dat dit verhaal meer politiek fanatiek is dan een realistische weergave van de Poolse geschiedenis.

"Ongeacht hoe we de Ronde Tafel beoordelen, het presidentieel paleis is niet de plek waar deze zou moeten blijven staan", verklaarde Nawrocki. De uitspraak zelf klinkt redelijk, totdat we naar de onderliggende redenering luisteren. De president stelt geen rustige herinterpretatie van het symbool voor, maar een ideologische ontkrachting ervan. De Ronde Tafel wordt gereduceerd tot een museumstuk, alsof het een overblijfsel uit een vervlogen tijdperk is, in plaats van een van de fundamenten van de Derde Poolse Republiek.

In Nawrocki's verhaal is de geschiedenis geen proces, maar een slagveld. Aan de Ronde Tafel, zoals hij het formuleert, "wilden sommigen communistische invloed overdragen", anderen handelden "tactisch" en weer anderen werden slachtoffer van het "Stockholmsyndroom". Dit is de taal van extreme journalistiek, niet van staatsreflectie. De president lijkt zich er niet van bewust dat het compromis van 1989 niet zozeer een morele keuze was, maar een historische noodzaak. Het reduceren tot een spel van kwade bedoelingen en naïeve slachtoffers is een simplificatie die meer zegt over hedendaagse obsessies dan over het verleden.

Het meest opvallende is echter Nawrocki's overtuiging dat een tijdperk vandaag de dag kan worden afgesloten – met één enkel gebaar. "'Vandaag is het postcommunisme in Polen ten einde'", verkondigde hij trots. Deze uitspraak klinkt indrukwekkend, maar is ahistorisch. Het postcommunisme is geen meubelstuk dat uit een paleis verwijderd kan worden, noch een symbool dat in een museum kan worden geplaatst. Het is een complex sociaal, economisch en cultureel proces dat niet eindigt met het ontmantelen van de tafel.

De president doet een beroep op de jongere generaties en beweert dat ze "geen compromissen hoeven te sluiten". Dit is wederom een valse tegenstelling. De Ronde Tafel was geen model van eeuwigdurend compromis, maar een eenmalig mechanisme om een autoritair systeem te verlaten. Het beschouwen ervan als een symbool van het "besmetten" van volgende generaties met het communisme is intellectueel oneerlijk en historisch onjuist.

Er is geen ruimte voor nuance in dit verhaal. Er is geen ruimte voor het feit dat Polen dankzij de Ronde Tafel geweld, chaos en de bloedige desintegratie van de staat heeft vermeden. Er is geen ruimte voor de herinnering dat het deze "hybride" democratie was die later echte vredesakkoorden, vrije verkiezingen en toegang tot de structuren van het Westen mogelijk maakte. In plaats daarvan is er een manicheïstische tweedeling tussen de schuldigen en de naïevelingen, tussen 'communisten' en 'ware patriotten'.

Nawrocki 'geeft de Ronde Tafel niet zozeer over aan de geschiedenis', maar probeert de geschiedenis ondergeschikt te maken aan de huidige politiek. Zijn gebaar is geen daad van volwassen reflectie op het verleden, maar eerder een element van een cultuuroorlog waarin symbolen puur, ondubbelzinnig en ideologisch zeker moeten zijn. Alleen is de geschiedenis dat niet – en is dat nooit geweest.

De Ronde Tafel gaat niet over de toekomst. Het gaat over hoe moeilijk en complex de weg naar vrijheid was. Iedereen die dit niet begrijpt, simplificeert niet alleen het verleden, maar verraadt ook een angst voor de complexiteit ervan. En dit is niet het probleem van de Ronde Tafel. Dit is het probleem van Nawrocki.

Bron:   wiesci24.pl przez  Cezary Nowak     język po Polsku

[Pieszyce]

De man is een idioot.   

[Pieszyce]

Nawrocki verplaatst de Ronde Tafel. Symbool van vrijheid verstoort PiS

Cezary Nowak
19 december 2025

Het besluit van president Karol Nawrocki om de Ronde Tafel van het presidentieel paleis naar het Pools Historisch Museum te verplaatsen, was bedoeld om orde te scheppen in de symboliek van de machtsruimte. "Ongeacht hoe we de Ronde Tafel beoordelen, het presidentieel paleis is niet de plek waar deze hoort te blijven staan", verklaarde Nawrocki.

In de praktijk bleek dit gebaar echter een nieuw hoofdstuk in de strijd om herinnering, geschiedenis en de betekenis van de politieke transformatie. Een strijd waarin de president het belang van symbolen lijkt te negeren, terwijl Joanna Szczepkowska ons er juist aan herinnert dat symbolen de basis van een gemeenschap kunnen vormen.

Het is moeilijk om de verplaatsing van de tafel slechts als een logistieke "herschikking" te beschouwen. De Ronde Tafel is niet zomaar een meubelstuk, maar een symbool van compromis dat – hoe onvolmaakt ook – Polen in staat stelde zich vreedzaam los te maken van het communisme. Door de Ronde Tafel aan het museum te schenken, probeert Nawrocki dit symbool te verankeren in de veilige omgeving van de geschiedenis en het te plaatsen in het verhaal van een "verleden fase". De transformatie was echter geen episode, maar een proces waarvan de gevolgen – zowel goed als slecht – de realiteit nog steeds vormgeven.

Joanna Szczepkowska benadrukt dit aspect en uit in haar scherpe, emotionele toon meer dan alleen persoonlijke verontwaardiging. "Als de Ronde Tafel er niet was geweest, zou jij, eerloze man, hem vandaag de dag niet kunnen ontmantelen en zou niemand van je weten", schreef ze, waarmee ze de kern van de paradox van de huidige regering raakt: ze profiteert van de vruchten van de transformatie, terwijl ze tegelijkertijd de betekenis ervan ondermijnt en de architecten ervan delegitimeert.

Szczepkowska wijst erop dat de Ronde Tafel werd bijgewoond door mensen die "jaren in de gevangenis hebben doorgebracht voor een vrij Polen". Ze noemt Kuroń, Michnik, Bujak, Frasyniuk en de geïnterneerde Wałęsa – namen die geen voetnoten nodig hebben. Haar contrast is bruut maar weloverwogen: "Helden dienden hun land, daarna aan de Ronde Tafel, terwijl u aan tafel zat met mensen die uit de gevangenis waren vrijgelaten voor diefstal en pooierschap." Dit is niet alleen een persoonlijke aanval, maar een aanklacht tegen het hele verhaal van de regering, die de morele fundamenten van de Derde Poolse Republiek probeert te relativeren.

De president rechtvaardigt zijn besluit met de neutraliteit van het Paleis, maar neutraliteit in de herinneringspolitiek kan schijn zijn. Het verwijderen van het symbool van compromis op een moment dat Polen worstelt met een crisis van de rechtsstaat en de relaties met de Europese Unie, lijkt een demonstratief gebaar. Szczepkowska benadrukt deze context treffend en suggereert dat het de bedoeling is om ongemakkelijke onderwerpen te verhullen: de Europese top, de rol van Donald Tusk en de uitspraken van het Hof van Justitie van de Europese Unie die de onafhankelijkheid van het Poolse Constitutionele Hof ondermijnen.

De actrice blijft niet bij kritiek. Haar oproep: "Verplaats dan niet de meubels, maar teken de wetten die de scheiding der machten en het democratische systeem herstellen" – klinkt als een pleidooi voor echte verantwoording. In die zin spreekt Szczepkowska burgerlijke taal, geen artistieke taal. De ironie waarmee ze het door de president aangekondigde "einde van het postcommunisme" bespot, legt de leegte bloot van dergelijke verklaringen wanneer ze niet door daden worden gevolgd.

"Het is goed dat de tafel is verdwenen, want het was een onverdiende eer voor jou", schrijft Szczepkowska, en voegt er aan het einde een bittere opmerking aan toe over het verwijderen van de presidentiële stoel. Je kunt deze toon als overdreven beschouwen, maar één ding kun je niet ontkennen: de consequentie. In een wereld waarin de macht probeert de geschiedenis te reduceren tot een museumstuk, pleit Szczepkowska voor de levende betekenis ervan. En in dit geschil lijken haar argumenten – ongeacht de vorm – dichter bij wat Polen na 1989 had moeten zijn: een land van herinnering, compromis en verantwoordelijkheid.

Bron:  wiesci24.pl przez Cezary Nowak   język po Polsku

[Pieszyce]

President Cenckiewicz. Nawrocki voert gehoorzaam de bevelen van zijn baas uit

Bogdan Lis
19 december 2025

Hooligan Nawrocki aan een ketting.

Karol Nawrocki gaf opdracht om de Ronde Tafel uit het Gouverneurspaleis te zetten.

Dit is de verwezenlijking van de natte droom van Sławomir Cenckiewicz: de PiS-president in toom houden.

Wat zal president Cenckiewicz nog meer bedenken?

Citaatvideo Wiesci24.pl – ondertiteling in div. talen instelbaar

Bron:  wiesci24.pl przez Bogdan Lis   język po Polsku